Škoda "hiljadu malih briga"
Ostanak Čehoslovačke iza “gvozdene zavjese” nakon Drugog svjetskog rata primorao je Škodu da napusti imidž jednog od vodećih evropskih proizvođača i krajem 50-ih se posveti konstrukciji jeftinih automobila "po meri proleterijata".
Između 1956. i 1962. godine nastali su brojni prototipovi (976, 977, 978, 989, Favorit 990) kojima je zajednički bio četverocilindrični motor zapremine 988 kubika koji je razvijao oko 40 KS i bio smešten napred kod verzija 976 i 978, a pozadi kod ostalih modela.
Favorit 990 bio je najsličniji konačnom proizvodu - Škodi 1000 MB, prvom velikoserijskom automobilu iz Mlade Boleslave sa motorom u repu. Zanimljivo da je odbačeno ime Favorit, iako je 30-ih godina prošlog veka ovu oznaku nosio jedan od najluksuznijih Škodinih modela.
"Greška" je ispravljena krajem '80-ih kada je Favorit označio novo poglavlje u istoriji Škode – povratak na motore u "nosu".
Škodin model 1000 MB, automobil sa samonosivom karoserijom i motorom pozadi, ušao je u serijsku proizvodnju aprila1964. godine.
Iako su mnogi sa podsmehom gledali na ovakav koncept, ovaj model je samo sledio popularne automobile tog vremena kao što su Simca 1000, NSU Prinz, Fiat 850, Renault 8... Radilo se o popularnim i jeftinim modelima koji su nosili neki poseban šmek, različit od narodnih automobila "bube", "spačeka", "četvorke"...
Pre početka proizvodnje 50 prototipova Škode 1000 MB prešlo je skoro 1,6 miliona testnih kilometara, uključujući i ekstremnu hladnoću na teritoriji bivšeg Sovjetskog Saveza.
Testiranje sistema kočenja, ubrizgavanja goriva i hlađenja obavljeno je na Kavkazu, gde su tri vozila morala da se suoče s ekstremnim temperaturama do minus 45 stepeni Celzijusa.
Škodu 1000 MB pokretao je četverocilindrični tečno hlađeni motor sa zanimljivim detaljem: blok motora bio je aluminijski, dok je glava cilindara izrađena od čelika.
Lagani motor (105 kg) iz hiljadu kubika zapremine izvlačio je u prvoj fazi 37 KS (serija 990), od 1966. godine 43 KS (serija 721), a postojala je i 1,1 litarska verzija – Škoda 1100 MB (serija 715) s 52 KS. Ako se zna da je prazan automobil bio težak svega 755 kilograma, jasno da je Škoda 1000 MB imala solidnu voznu dinamiku za svoje vreme.
Uprkos kompaktnim dimenzijama (dužina 4,17 metara, širina 1,62 metra i visina 1,39 metara), Škoda 1000 MB impresionirala je svojim prostranim i funkcionalnim enterijerom. Putnici su mogli da koriste dva prtljažnika, jedan iza stražnjih sedišta i jedan napred zapremine 220 litara.
Nažalost, na ranim verzijama javljao se ozbiljan problem sa podmazivanjem glavnih nosača i pritiskom ulja. Takođe, lokacija motora prouzrokovala je velike probleme sa pregrevanjem, a rashladni sistem nije bio od prevelike pomoći tim više što se nalazio ispod stražnje klupe! Otud šaljivi prijevod oznake "1000 MB" kao "Škoda hiljadu malih briga".
Od maja 1965. godine, više od 1.000 vozila mjesečno izlazilo je s proizvodne linije, da bi krajem godine kompanija uspela da poveća dnevnu proizvodnju na 150 jedinica.
To je Škodu 1000 MB učinilo prvim češkim masovnim proizvodom. Više od polovine od 443.000 primeraka koje je Škoda proizvela od 1964. do 1969. godine otišlo je u nekoliko desetina zemalja širom sveta.
Izvor: Radio Sarajevo
